മരുഭൂമിയിലെ ശബ്ദം

ന മ്മിൽ സന്തോഷവും സമാധാനവും നിറയ്ക്കുന്ന ഒരു അത്ഭുതമരുന്നുണ്ട്. അതാണ് ഇന്ന് ഞാൻ നിങ്ങളെ പരിചയപ്പെടുത്തുവാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നത്— അതിന്റെ പേര് കൃതജ്ഞത എന്നാണ് .   അതുണ്ടെങ്കിൽ എത്ര സാധാരണ ജീവിതവും മനോഹരമാകും. റോമൻ ചിന്തകനായ സിസറോ ഒരിക്കൽ പറഞ്ഞു: “Gratitude is not only the greatest of virtues, but the parent of all others.” “കൃതജ്ഞത എല്ലാ സൽഗുണങ്ങളുടെയും മാതാവാണ്.” നന്ദിയുള്ള ഹൃദയമാണ് മനുഷ്യന്റെ യഥാർത്ഥ സമ്പത്ത്. കൃതജ്ഞതയുള്ളവർ ദാരിദ്ര്യത്തിലായാലും സമ്പന്നരാണ്; നന്ദിയില്ലാത്തവർ സമ്പന്നരായാലും ദരിദ്രരാണ്. എന്താണ് കൃതജ്ഞത എന്ന് മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കാം. ഒരാൾ നമുക്ക് ചെയ്യുന്ന നന്മ തിരിച്ചറിയുകയും അത് അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് നന്ദി.   കൃതജ്ഞത അതിലും വിശാലമായ ഒരു ദർശനമാണ് — എപ്പോഴും എവിടെയും എല്ലാവരിലും നന്മ കാണാനും അതിൽ സന്തോഷിക്കാനുമുള്ള മനോഭാവം. ഇംഗ്ലീഷിൽ അതിന് ഗ്രാറ്റിറ്റ്യൂഡ് എന്ന് പറയും. ഒരു ചെറിയ ഉദാഹരണം നോക്കാം: ഒരാൾ നമുക്ക് കുടിക്കാൻ അരക്കപ്പ് വെള്ളം തരുന്നു. നമുക്ക് രണ്ടുതരത്തിൽ ചിന്തിക്കാം:   “അരക്കപ്പ് മാത്രമേയുള്ളൂ” അല്ലെങ്കിൽ “അരക്കപ്പ് വെള്ളമെങ്കിലും ഉണ്ട്...

“ ജീവിക്കുക, മറ്റുള്ളവരെയും ജീവിക്കാൻ അനുവദിക്കുക” എന്നതാണ് സംസ്കാരങ്ങളുടെ നിലനില്പ് ഉറപ്പാക്കുന്ന തത്വം. വ്യത്യസ്തരായവരെയും അവരുടെ നിലനില്പിനെയും ആദരിക്കുക — അതാണ് യഥാർത്ഥ സഹജീവിതം. ഇതാണ് ബഹുസാംസ്കാരികതയുടെ ഹൃദയം — ഏകത്വമല്ല, സാമരസ്യമാണ് ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ ഇതിന്റെ വിരുദ്ധമായ ആശയം — “മറ്റുള്ളവരെ ഇല്ലാതാക്കി എനിക്ക് ജീവിക്കണം” — സഹജീവിതത്തെ നശിപ്പിക്കുന്നു. അതിന് ആവശ്യം സമാധാനം അല്ല, ആധിപത്യം. ഒരു പഴയ കഥ ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നു: ഒരു തണുത്ത രാത്രിയിൽ ഒരു കരുണയുള്ള മനുഷ്യൻ തന്റെ ഒട്ടകത്തിന് കൂടാരത്തിനകത്ത് തല ഇടാൻ അനുവാദം നൽകി. കുറേശ്ശെ ഒട്ടകം മുഴുവനായി അകത്ത് കടന്നു, ഉടൻ ഒട്ടകം മനുഷ്യനെ പുറത്തേക്കെറിഞ്ഞു. മനുഷ്യൻ വിശ്വസിച്ചത് സഹജീവിതത്തിലും, ഒട്ടകം വിശ്വസിച്ചത് അധീനതയിലുമായിരുന്നു. ഇന്നും ഇതേ ഭീഷണി നിലനിൽക്കുന്നു. ചില പ്രസ്ഥാനങ്ങൾ സഹജീവിതത്തിന്റെ മുഖംമൂടി ധരിച്ച് ആധിപത്യം നേടാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. അത് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ പേരിൽ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ തന്നെ ഇല്ലാതാക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. സഹിഷ്ണുത ദൗർബല്യം അല്ല. “ജീവിക്കുക, മറ്റുള്ളവരെയും ജീവിക്കാൻ അനുവദിക്കുക” എന്നത് ഉറച്ച നിലപാടാണ് — ഭയമില്ലാതെ മനുഷ...